Qigong

Ik werd gevraagd naar het doel van qigong, en daar sta je dan... want een belangrijk kenmerk van welke kunst dan ook is dat het doel, het nut, het voordeel dat je eruit zou kunnen halen, volledig afhankelijk is van de toeschouwer of beoefenaar.

Dat is dus anders dan *kuch* wetenschap, waarin het goed gebruik is om 'de werkelijkheid' alleen te erkennen als die gezien, gemeten, nagerekend of anderszins gestaafd kan worden door machines.

Maar goed, het doel van qigong.

We kunnen het doel van qigong heel mooi aflezen aan de geschiedenis van qigong. Aanvankelijk (nu alweer zo'n vijftienhonderd jaar geleden) ging het om 'rekken-en-strekken'-oefeningen waarbij het uitgangspunt was dat de cumulatie van qi een gevolg was van het fysiek bewegen.

Dat is in de loop der tijd doorgeëvolueerd tot een weergave van de ervaring dat het juist andersom is: qi is een gevolg van de interactie tussen yin en yang in het lichaam, en beweging is een gevolg van qi.
Door nu stilte in je lichaam te creëren middels meditatie kun je op den duur een energetisch onderscheid laten gebeuren, inderdaad tussen yin en yang. Als er voldoende stilte is en daardoor voldoende differentiatie tussen yin en yang te onderscheiden valt ontstaat er spontaan beweging, die je vervolgens kanaliseert via de vormgevingen van de door jou geleerde qigong.

Uit deze twee verschillende historische visies kun je opmaken dat datgene waar qigong toe leidt blijkbaar afhankelijk is van het niveau en inzicht van de beoefenaar.

Grofweg kun je het doel van qigong dus onderverdelen in levels. Het basislevel is daar waar het zachte rekken en strekken van de ledematen en het soepele en vloeiende bewegen leidt tot een vrije circulatie van qi aan de oppervlakte. Is de vaardigheid dieper, dan is ook de vrije circulatie van qi dieper in het lichaam gelegen.

Dit level-concept valt ook bewust in te zetten. Zo kun je bijvoorbeeld na te zwaar te hebben getafeld wel degelijk qigong of Tai chi oefenen om de spijsvertering te stimuleren, zolang je maar 'aan de oppervlakte' blijft; ga je daarentegen de qi-fysieke diepte in (waar je bezig bent met het laden en comprimeren van het dantian en dergelijke) dan kun je ziek worden, constipatieklachten krijgen, enzovoorts.

Je kunt qigong oefenen zoals je het door je leraar voorgeschoteld krijgt, en dan blijf je meestal (een enkele goede leraar daargelaten) redelijk aan de oppervlakte van handje zus en handje zo; je kunt ook een qi-gerelateerde studie zoals Chinese medicijnen gaan doen waardoor je meer herkent van wat er binnenin je gebeurt in combinatie waarmee je de daoïstische beschrijvingen kunt begrijpen, zodat je jezelf weer verder kunt ontwikkelen.

Leren is niet een kwestie van dingen aangereikt krijgen, maar een kwestie van jezelf toestaan dat je vandaag anders over de dingen denkt dan gisteren. Als je dat kunt opbrengen is het doel van qigong onbegrensd.
Als je daarentegen blijft zoeken naar iets wat je al kent boek je geen winst, of je nou wel of niet qigong oefent. Dan reikt het doel van qigong niet verder dan 'aangenaam tijdverdrijf'.

Wat óók prima is, uiteraard.